در این مقاله سعی شده به هر آنچه باید درباره تحصیل در دبی و سیستم آموزشی در امارات متحده عربی بدانید پرداخته شود، از جمله انواع مدارس و برنامههای درسی، فرآیند ثبتنام، و موارد دیگر.
برای والدین در سراسر جهان، تعلیم و تربیت فرزندانشان یک دغدغه مهم است. برای والدین ایرانی که به دبی یا دیگر شهرهای امارات مهاجرت کرده اند، یافتن مدرسهای که با معیارهای آنها در زمینه برنامههای درسی، فضای کلاس درس، و بودجه همسو باشد، میتواند چالشبرانگیز باشد. سعی شده این مقاله، پوشش کاملی بر سیستم آموزشی امارات متحده عربی و به خصوص تحصیل فرزندان در دبی باشد.
آموزش در امارات متحده عربی
به عنوان یک کشور محبوب برای مهاجران از سراسر جهان که در هر زمینهای کار میکنند، امارات متحده عربی بستر متنوعی از تحصیل برای فرزندان مهاجرین ارائه میدهد. با این حال، برای والدین ممکن است چالشبرانگیز باشد تا مدارسی را بیابند که مقرونبهصرفه، بینالمللی و در حال پذیرش دانشآموزان جدید باشند. در نتیجه، مهاجران اغلب زمان قابل توجهی را صرف تحقیق، تماس و اقدام برای ثبتنام در مدارس دبی میکنند.
با توجه به اینکه امارات متحده عربی کشوری نسبتاً جوان است، در زمینه آموزش پیشرفتهای چشمگیری داشته است. در اواسط قرن گذشته، تعداد کمی مدرسه رسمی وجود داشت. تا اواسط دهه ۱۹۷۰، نرخ سواد بزرگسالان ۵۴٪ و در میان زنان و مردان به ترتیب ۳۱٪ بود. به طور شگفتآور، امروزه، نرخها در هر دو جنس تقریباً ۹۵٪ است، و هزاران مدرسه وجود دارد.
سیستم آموزشی در امارات متحده عربی
سیستم آموزشی امارات به سه دسته کلی تقسیم میشود:
- مدارس دولتی
- مدارس خصوصی
- موسسات آموزش عالی
البته کیفیت مدارس و دانشگاه ها میتواند بسیار متفاوت باشد؛ در میان کشورهای حوزه خلیج، دانشآموزان اماراتی بالاترین رتبه را داشته و در فهرست رتبهبندی جهانی مدارس که در سال ۲۰۱۵ تهیه شده، چهلوپنجم شدهاند.
مدارس دولتی امارات معمولاً به چهار سطح تقسیم میشوند:
- آموزش پیش دبستانی (سنین ۳ تا ۵ سال)
- سطح ابتدایی (سنین ۶ تا ۱۰ سال)
- سطح متوسط (سنین ۱۱ تا ۱۳ سال)
- سطح دبیرستان (سنین ۱۴ تا ۱۸ سال)
آموزش در امارات تا سطح دبیرستان برای کودکان اماراتی، رایگان (در مدارس دولتی) و اجباری است. همچنین، مهم است بدانید که مدارس دولتی از نظر جنسیتی جدا هستند. اگرچه با تغییرات اخیر قوانین اجازه دادهاند که کودکان مهاجر با پرداخت هزینه در مدارس دولتی هم ثبتنام کنند.
کدام نهادهای دولتی در امارات بر تحصیل نظارت دارند؟
تحصیل در سراسر امارات توسط تعدادی از نهادهای مختلف پیگیری میشود. در سطح فدرال، وزارت آموزش و پرورش (MOE) الزامات فارغالتحصیلی و برنامههای درسی را تعیین میکند؛ در هر شهر، و به ویژه در شهرهای بزرگ، نهادهای نظارتی جداگانهای وجود دارد، مانند اداره آموزش و دانش ابوظبی (ADEK) یا اداره توسعه دانش و انسانی دبی (KHDA).
به همین دلیل، تفاوتهای آموزشی قابل توجهی بین شهرهای امارات وجود دارد. مدارس خصوصی در ابوظبی و دبی توسط ADEK و KHDA نظارت میشوند، و وزارت آموزش و پرورش نظارت مستقیمی بر آنها ندارد. در واقع، مدارس خصوصی در سراسر کشور دستورالعملهای تعیینشده توسط وزارت آموزش و پرورش را دنبال میکنند اما تحت نظارت مستقیم آن نیستند.
تحصیل در دوره پیش دبستانی و مدرسه در دبی
آموزش پیش دبستانی در امارات متحده عربی
اگرچه تحصیل در دبی از سن شش سالگی اجباری است، بسیاری از والدین اماراتی و خارجی ترجیح میدهند فرزندان خود را در سنین سه تا پنج سالگی در مدارس پیش دبستانی ثبت نام کنند. مدارس پیش دبستانی، چه دولتی و چه خصوصی، معمولاً مختلط هستند. والدین گزینههای زیادی دارند و در بسیاری از مدارس دبی ، دانشآموزان نیازی به تغییر مدرسه برای دوره های بعد ندارند.
آموزش ابتدایی در دبی
سیستم آموزش ابتدایی در دبی از سن شش سالگی آغاز میشود و ثبتنام تمامی کودکان اماراتی الزامی است. آموزش ابتدایی شامل پایههای اول تا پنجم (سنین 6 تا 11 سال) میباشد. دانشآموزان باید در دروسی چون ریاضی، علوم، زبان انگلیسی و/یا عربی و مطالعات اجتماعی تسلط داشته باشند.
دانشآموزان دوره ابتدایی
هفته تحصیلی از یکشنبه تا پنجشنبه در دبی برگزار میشود که ممکن است برای خارجیها کمی دشوار باشد. مدارس دولتی بر اساس سیستم سه ترمی فعالیت میکنند، در حالی که مدارس خصوصی معمولاً از مدل دو ترمه استفاده میکنند. هر دو سیستم تعطیلات زمستانی در دسامبر، تعطیلات بهاری در اواخر مارس و تعطیلات تابستانی در ماههای گرم را ارائه میدهند.
بسته آموزشی دوره ابتدایی در دبی
مدارس خصوصی در دبی از مجموعهای متنوع از سیستمها پیروی میکنند، آنها بر اساس برنامههای درسی کشورهایی مانند بریتانیا، آمریکا یا هند تدوین شدهاند. بنابراین، روش تدریس متمرکز بر یادگیری حفظی و عملی و آزمونهای هفتگی برای سنجش درجات و پیشرفت دانش آموزان است.
در سیستم دولتی، دانشآموزانی که با موفقیت امتحانات نهایی دبیرستان را به پایان برسانند، گواهی فارغالتحصیلی از وزارت آموزش دریافت میکنند. الزامات فارغالتحصیلی در مدارس خصوصی متفاوت است.
تحصیل در دبیرستان در دبی
تحصیل در دبیرستان برای اماراتیها اجباری است و کشور امارات به نرخ تقریباً 97 درصد فارغالتحصیلی از دبیرستان افتخار میکند. مدارس دولتی آموزش دبیرستان را از پایه نهم آغاز میکنند، اما مدارس خصوصی مدلهای مختلفی را دنبال میکنند.
مدارس دولتی بیشتر همان دروس دوره ابتدایی را تدریس میکنند، اما ممکن است برخی دروس مانند موسیقی اضافه یا حذف شوند. دانشآموزان در مدارس دولتی میتوانند انتخاب کنند که در یک دبیرستان فنی ثبتنام کنند یا در مسیر آکادمیک تحصیل کنند. برخی از تخصصها که در این مدارس فنی ارائه میشود شامل فناوری کامپیوتر، گردشگری، علوم بهداشتی و مالی است. مدارس خصوصی به صورت مجزا سازماندهی شدهاند و هیچ سیاست واحدی در سراسر کشور ندارند.
روشهای تدریس و امتحانات مشابه روشهای تدریس دوره ابتدایی است. با این حال، بسیاری از مدارس به دانشآموزان دبیرستانی انعطاف بیشتری در انتخاب دروسی که به آنها علاقهمند هستند میدهند.
مدارس در دبی
مدارس دولتی
مدارس دولتی در دبی برای اماراتیها رایگان هستند و برای اتباع خارجی با پرداخت هزینه قابل ثبت نام هستند. زبان تدریس عربی است، اگرچه زبان انگلیسی نیز تدریس میشود. برای ثبت نام کودکان، والدین باید با شورای آموزشی منطقه خود تماس بگیرند. سپس از والدین خواسته میشود فرم درخواست به همراه مدارکی مانند:
- گذرنامه
- اجازه اقامت
- قرارداد اجاره
- مدارک تحصیلی گذشته (اگر هست)
مدارس بینالمللی
مدارس بینالمللی خصوصی در سراسر امارات فراوان هستند، بهویژه در ابوظبی و دبی. آنها از سیستمهای مختلف مدارس بینالمللی از جمله مدلهای آمریکایی و بریتانیایی پیروی میکنند، اما همچنین شامل سیستمهای فرانسوی، آلمانی، هندی، ایرلندی و کانادایی نیز میشوند. شرایط پذیرش در مدارس مختلف متفاوت است و ثبت نام در مدارس محبوبی که تقاضای بالا دارند ممکن است دشوار باشد.
تحصیل کودکان با نیازهای ویژه
مدارس مخصوص دانشآموزان با نیازهای آموزشی ویژه در سراسر امارات یافت میشوند. برخی از مدارس، کلاس درسی کودکان با نیازهای ویژه را در کلاسهای عادی ادغام میکنند، در حالی که برخی دیگر تنها با دانشآموزان دارای نیازهای ویژه خدمات آموزشی میدهند.
هزینههای تحصیل در دبی
شهریه تحصیلی یکی از هزینههای قابل توجه زندگی در امارات است. ایرانی هایی که قصد دارند فرزندان خود را به عنوان دانشآموز در مدارس دولتی ثبت نام کنند، باید انتظار پرداخت حدود ۶۰۰۰ درهم در سال را داشته باشند. برای خارجیهایی که به دنبال مدارس خصوصی هستند، شهریه بستگی به سطح تحصیل دارد و میتواند از ۲۷۰۰ درهم برای مهدکودکها تا حدود ۷۰۰۰۰ درهم در دبیرستانها متغیر باشد.
ممکن است دولت کمکهای مالی محدودی بدهد و خود مدارس نیز ممکن است تخفیفات یا بورسیههایی ارائه دهند. اما هزینهی بالای تحصیل واقعیتی است که اکثر والدین خارجی (بخصوص ایرانیها) با آن روبرو هستند.
تحصیلات دانشگاهی در امارات
امارات متحده عربی دارای نرخ بسیار بالای ثبتنام (95 درصد دختران و 80 درصد پسران) در موسسات آموزش عالی میباشد. دانشجویان اماراتی میتوانند به صورت رایگان در دانشگاههای دولتی تحصیل کنند.
سه دانشگاه اماراتی در بین 500 دانشگاه برتر جهان قرار دارند. دانشگاههای خصوصی، که شعبههایی از دانشگاههای معتبر هستند، نیز در امارات فراوان هستند. این موسسات شامل دانشگاه نیویورک ابوظبی، دانشگاه آمریکایی در دبی، و دانشگاه کانادایی در دبی میباشند. آنها در سطح کارشناسی ، لیسانس میدهند؛ برخی از این موسسات همچنین تحصیلات تکمیلی (فوق لیسانس و دکتری) را ارائه میکنند. دانشجویان خارجی از سراسر جهان در کنار دانشجویان اماراتی در این دانشگاهها تحصیل میکنند.
امتحانات مدارس دبی
دانشآموزان هم در مدارس دولتی و هم در مدارس خصوصی در طول ترم و در پایان هر سال تحصیلی مورد آزمایش قرار میگیرند تا اطمینان حاصل شود که آنها شرایط لازم برای ارتقاء به سطوح بعدی تحصیلی را دارند.
امتحانات فارغالتحصیلی
برای دریافت گواهینامه تحصیلات دبیرستان، دانشآموزان مدارس دولتی باید یک امتحان نهایی را با موفقیت بگذرانند. دانشآموزان مدارس خصوصی نیز باید به غیر از امتحانات پایان ترم و پایان سال بسته به سیستم آموزشی مدرسه، مانند برنامه آموزش بینالمللی (IB) یا برنامه آموزش بریتانیا (GCSE) ، آنها ممکن است برای فارغالتحصیلی باید از امتحانات بینالمللی نیز عبور کنند.
از سال 2017، دانشآموزان مدارس دولتی و مدارس خصوصی که از برنامه درسی ملی پیروی میکنند، باید امتحان استاندارد امارات (EmSAT) را بگذرانند که برای پذیرش در اکثر دانشگاهها و کالجهای دولتی مورد نیاز است.
تحصیل در دبی برای دانشآموزان خارجی
بدیهی است که دانشآموزان خارجی که در مدارس دولتی ثبتنام میکنند ممکن است با زبان عربی دچار مشکل شوند. با این حال، مدارس بینالمللی خصوصی به خوبی و بهتر به نیازهای دانشآموزان خارجی پاسخ میدهند.
مدارس بینالمللی خصوصی در دبی تقریباً تمام نیازهای دانشآموزان خارجی را پیشبینی و برآورده میکنند. دانش آموزان را برای امتحانات EmSAT و GCSE آماده میکنند. البته کلاسهای زبان عربی تقریباً همیشه در این مدارس دبی در دسترس هستند و گاهی هم اجباری میباشند.
تحصیل در خانه در دبی
دولت امارات حق والدین اماراتی را برای آموزش فرزندان خود در خانه به رسمیت میشناسد. والدین باید در موسسه ی آموزشی دبی ثبتنام کنند و کتابهای درسی را دریافت کنند. دانشآموزان باید در پایان هر ترم/سال تحصیلی امتحانات مربوطه را با موفقیت بگذرانند.
دولت برای والدین خارجی ایرانی هیچ الزام قانونی ندارد. برخی از والدین به دلیل هزینههای بالای شهریه یا مشکلاتی مثل آزار و اذیت بچه ها در مدارس تصمیم به آموزش فرزندان خود در خانه میگیرند. از سوی دیگر، برخی والدین با توجه به انواع پلتفرمهای آموزشی در خانه که به راحتی در دسترس هستند، تحصیل در خانه در دبی را بسیار مناسب تر میدانند. در واقع، در سالهای اخیر، تعدادی از انجمنهای تحصیل در خانه برای حمایت والدین از یکدیگر، مانند انجمن آموزش در خانه ابوظبی، به وجود آمدهاند. اگرچه مشخص نیست چند دانشآموز در امارات در خانه تحصیل میکنند، پورتالهای آموزش آنلاین در سالهای اخیر بسیار افزایش یافتهاند.